Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2016

Η νοηματική γλώσσα στην αρχαιότητα

  
   Στην σημερινή εποχή η νοηματική αποτελεί μια πλήρη μορφή γλώσσας, οπτικοκινητική και αποτελεί νομικώς την επίσημη γλώσσα της κοινότητας των Κωφών. Θα μπορούσε, όμως, να υπάρχει κάποια μορφή νοηματικής γλώσσας στην αρχαιότητα;
   Σκεπτόμενοι πως ελάχιστοι, τον 6ο περίπου αιώνα, θα είχαν πλήρη ή έστω μερική γνώση γραφής , καταλαβαίνουμε πως η συνδιαλογή με τους άλλους θα περιοριζόταν σε οπτικοκινητικά μέσα. 
   Γενικότερα, δεν έχουμε ακριβείς αποδείξεις για την ύπαρξη ή ανυπαρξία της νοηματικής γλώσσας στην αρχαιότητα. Τα παρακάτω παραδείγματα αποτελούν μικρές αναφορές σε άτομα με ακουστική-ομιλητική αδυναμία ή διαφορετική γλώσσα, τα οποία χρησιμοποιούσαν τις κινήσεις ως βασικό μέσο επικοινωνίας και αποτελούν μια έμμεση αναφορά στη νοηματική γλώσσα.

  Ο Ξενοφών στο έργο «Κύρου Ανάβασις» μας περιγράφει στρατιώτες που επικοινωνούσαν με κινήσεις λόγω του γλωσσικού εμποδίο: [4.5.33] ἐπεὶ δ᾽ ἦλθον πρὸς Χειρίσοφον, κατελάμβανον κἀκείνους σκηνοῦντας ἐστεφανωμένους τοῦ ξηροῦ χιλοῦ στεφάνοις, καὶ διακονοῦντας Ἀρμενίους παῖδας σὺν ταῖς βαρβαρικαῖς στολαῖς· τοῖς παισὶν ἐδείκνυσαν ὥσπερ ἐνεοῖς ὅ τι δέοι ποιεῖν.

  Στο έργο του «Κρατύλος» ο Πλάτωνας παρουσιάζει το Σωκράτη να προτείνει στους συνομιλητές του τη χρήση σημάτων με τα χέρια, σαν να μην είχαν φωνή (εἰ φωνὴν μὴ εἴχομεν μηδὲ γλῶτταν).

  Η Κλυταιμνήστρα στον «Αγαμέμνονα», απευθυνόμενη στην Κασσάνδρα την διατάζει να κάνει νοήματα με τα «βαρβαρικά» χέρια της, ακόμη και αν δε μπορεί να μιλήσει, ενώ και στον «Ορέστη» του Ειριπίδη, ένας σκλάβος από τη Φρυγία αναγγέλει με παντομίμα το μήνυμα του για την Ελένη.



Σύνταξη/επιμέλεια κειμένου: Πανουτσακοπούλου Ειρήνη





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου